Bahasa Sunda : KARINDING

PANGJAJAP

Puji sinareng syukur mangga urang sanggakeun ka hadirat Alloh SWT lantaran barkat rahmat-Na simkuring saparakanca tiasa ngabereskeun ieu makalah kanggo nuntaskeun pancen ti Bapa Guru. Sholawat sinareng salam mugi-mugi salamina kacurah limpahkeun ka jungjunan alam nyatana Nabi Muhammad SAW, teu hilap ka kulawargina sareng ka sahabatna sareng mudah-mudahan dugi ka urang sadayana. Amin Yarabal Alamin.

Makalah ieu di judulan ku Budaya Sunda ngeunaan Karinding. Panyajian anu aya dina makalah ieu nyaeta ngeunaan Karinding, anu tujuanna pikeun nyumponan pancen ti Guru Basa Sunda. Tujuan anu séjénna nyaéta pikeun kanyaho urang kana budaya Karinding.

Saleres-leresna makalah ieu pasti wae aya kakiranganna anu teu di sadari ku simkuring saparakanca. Kumargi kitu simkuring saparakanca anu nyusun makalah ieu nyuhunkeun kritikan sareng saran ti Bapa Guru mata pelajaran pikeun nyampurnakeun makalah ieu pikahareupeun.

Tungtung basa, simkuring saparakanca ngucapkeun hatur nuhun ka Bapa  Guru anu parantos ngabimbing simkuring saparakanca kana nyusunna ieu makalah. Oge simkuring saparakanca salaku anu nyusun ieu makalah ngaharepkeun supaya ieu makalah aya manfaatna kanggo urang sadayana.aamin

Bogor,  Oktober 2018

Panyusun,

BAB I

BUBUKA

A.      Kasang Tukang

Karinding kaasup kana salah sahiji kasenian rakyat nu masih kénéh aya di Jawa Barat, sanajan kaayanana kurang diminati ku para generasi muda kana kasenian Karinding. Pusat Karinding nyaéta di Parakan Muncang. Di dieu, Karinding sok dipaénkeun dina acara-acara hajat, saperti hajat lembur, hajat buruan, hajat caang bulan, atawa ukur hobi. Sosok nu terkenal di masa ieu nyaéta Bah Olot. Tapi, saur Bah Olot mah Karinding teh tos ramé di Parakan Muncang ti jaman Bah Entang. Kaluarga Bah Olot ti mimiti buka Parakan Muncang geus terkenal ku pangrajin alat bambu jeung karinding. Ti Parakan Muncang, kasenian ieu terus berkembang nepi ka masarakat Gunung Manglayang jeung Ujung Berung.

B.        Watesan Masalah

1.         Naon Karinding téh?

2.         Sumebarna/Sajarah kasenian Karinding kumaha?

3.         Kumaha cara nabeuh Karinding téh?

4.         Naon mangpaat Karinding?

C.      Tujuan Ditulisna

Tujuan ditulisna makalah ieu nyaeta supaya terang kana :

1.         Naon eta Karinding

2.         Sumebarna/Sajarah Karinding

3.         Cara nabeh Karinding

4.         Mangpaat  Karinding

BAB II

PEDARAN

1.    Pangertian Karinding

Karinding mangrupa salah sahiji alat musik tiup tradisional Sunda. Aya sababaraha wewengkon nu dipikawanoh minangka wewengkon nu ngahasilkeun karinding, nyaeta: Darmaraja (Sumedang), Citamiang, Pasirmukti, Tasikmalaya, Lewo Malangbong, (Garut) sareng Cikalongkulon (Cianjur) nu ngadamel karinding tina palapah kawung . 

Di wewengkon Limbangan jeung Cililin mah, karinding teh didamelna tina awi, ieu nandaan taun didamelna, jeung nu nganggona ge para wanoja istri, hal ieu katiten tina wangunna nu jiga cucuk gelung nu gampil ditancebkeun dina gelung atanapi rambut para wanoja. Karinding tina kawung sesuseurna dianggo ku pameget, wangunna leuwih pondok ngarah bisa diselapkeun dina wadah bako. Wangun karinding aya tilu buku (ruas).

2.    Sumebarna/Sejarah Karinding

Karinding sumebar kalawan lega di wewengkon Banten jeung Jawa Kulon. Ari di Banten, utamana aya di kampung Gajéboh wewengkon adat Baduy. Di Jawa kulon aya sababaraha wewengkon nu dipikawanoh minangka wewengkon nu ngahasilkeun karinding, nyaéta: Citamiang, Pasirmukti, Cineam, Tasikmalaya, lingkung Karinding Sadulur (Kasalur), Cikunten Mangkubumi, (Tasikmalaya), Lingkung Karinding Tunggal Ciamis, Lewo Malangbong, (Garut), jeung Cikalongkulon (Cianjur) nu nyieun karinding tina palapah kawung. Di wewengkon Limbangan jeung Cililin mah, karinding téh dijieunna tina awi, ieu nandaan taun dijieunna, jeung nu makena gé para wanoja istri. Hal ieu katiten tina wangunna nu jiga cucuk gelung nu gampil ditancebkeun dina gelung para wanoja rambut. Karinding tina kawung lolobana dipaké ku lalaki, wangunna leuwih pondok ngarah bisa diselapkeun dina wadah bako. Wangun karinding aya tilu buku (ruas).

3.    Cara Nabeuh Karinding

Karinding disimpen dina biwir, terus tepak bagian paneunggeulna ngarah kacipta résonansi sora. Karindng biasana ditabeuh sacara solo atawa grup (2 nepi ka 5 urang). Hiji di antarana disebut juru kawih anu ngatur ritem. Di wewengkon Ciawi, baheulana karinding diulinkeun jeung takokak (pakakas musik bentukna kawas daun). Kiwari, nabeuh karinding diinovasi dibarungan ku pakakas musik séjénna.

Sangkan jadi wirahma, carana karinding ditabeuhna ku cara semu ditiup ku hawa tina baham. bédana nabeuh karinding jeung alat musik jenis mouth harp séjénna nyaéta lebah tepakan. Ari nu séjénna mah ditoèl. Nya ku cara ditepak loba kapanggih wirahma anu béda-béda. Ketukan tina waditra karinding disebutna Rahel, nyaéta keur ngabédakeun saha anu kudu nepak tiheula jeung satuluyna. Nu tiheula makè rahél kahiji, anu kadua maké rahél kadua, jeung saterusna.

Euyeubna sora nu dihasilkeun ku karinding nimbulkeun rupa-rupa sora anu mirip sora wirahma waditra séjén, antarana baé sora kendang, goong, saron bonang atawa bass, rhytm, melodi jeung sajabana. Malah ku karinding bisa nyieun lagu sorangan, sabab cara nepakna anu béda jeung sora tina baham nu bisa divariasikeun bisa ngagampangkeun urang ngahasilkeun sora nu warna-warni. Ceuk kolot, baheula mah ngalagu téh bisa ku karinding, upama urang geus maher ngulinkeun sora karinding, bakal manggihan atawa ngahasilkeun sora pikeun nyarita, tapi sora anu kaluarna sada sora robotik.

4.    Mangpaatna

Karinding téh dipercaya boga mangpaat pikeun pikeun ngusir hama di sawah. Sora anu dihasilkeun tina ke leterna jarum karinding kaitung sora nu handap low decible. Sorana dihasilkeun tina ditabeuhna gagang karinding ku tungtung curuk nu ditepak-tepakkeun. éta sora nu kaluar téh ngan kadenge ku sabangsa sasatoan insekta, kayaning wereng, simeut, jangkrik, atawa ogé ku manuk, jeung sajabana. Kiwari éta sora téh disebutna ultrasonik. Sanajan kitu, can aya panalungtikan ilmiah anu husus ngulik perkara sora karinding patali jeung mangpaatna kana ngusir hama. Salian ti ngusir hama, mangpaat karinding ogé pikeun ngabeberah manéh, sangkan betah waktu jaga sawah atawa huma.

BAB III

PANUTUP

A.    Kasimpulan

Alat karinding teh alat pikeun musik ti sunda buhun pikeun ngadeukeutkeun ka Yang Widi nu Maha Tunggal baheula na teh," Ceuk salah sahiji sesepuh urang Sumedang. Jiga rebana mun di Islam mah.Jadi, kasénian Génggong téh salah sahiji kasénian ti Sumedang anu kudu dilestarikeun ku masyarakat Sumedang terutama ku masyarakat sakitarna.

B.     Saran

Simkuring saparakanca nyadar, yén makalah ieu téh jauh ti kata sampurna. Ku kituna, para pambaca disarankeun milarian deui referensi nu sanésna kanggo nambah ilmu pengetahuan ngeunaan Karinding.